آخرین اخبار

کاشمر 1400 را جدی نگیرید! (15)

  حمید رضا بی‏ تقصیر با محرم ترشیز از ثبت آیین‏ها تا ایجاد خانه و سرای تعزیه س سال 1390 با ستونی با عنوان «جدی نگیرید!» در خدمت شما خوانندگان گرامی بودم. آن ستون عمری در حد 18 شماره داشت. هدف، نگاهی از منظر توسعه به افق‏های فراروی کاشمر و ترشیز...
کد مطلب : 10
پنجشنبه, 21 مهر 1401
8 بازدید
نویسنده : مدیریت سایت

 

حمید رضا بی‏ تقصیر

با محرم ترشیز از ثبت آیین‏ها تا ایجاد خانه و سرای تعزیه س

سال 1390 با ستونی با عنوان «جدی نگیرید!» در خدمت شما خوانندگان گرامی بودم. آن ستون عمری در حد 18 شماره داشت. هدف، نگاهی از منظر توسعه به افق‏های فراروی کاشمر و ترشیز تا سال 1400 و سالیان بعد از آن بود. یک طنز تلخ برای اهالی شعار!!، آنانی که مسئولیت داشتند و مدیر بودند و خود را مدبر می‏ دانستند و به گذشتگان انتقادها داشتند و خود را برترین‏ها می ‏پنداشتند. آنانی که مدام از تغییر دم زدن و تا زمان تغییر، نقشی در تغییر محور توسعه و پیشرفت منطقه نداشتند. نیمه دوم آذر 1390 با محرم مصادف بود. لذا با چهار خبر خیالی، با حال و هوای محرم در خدمت شما خوانندگان بودیم. با هم خلاصه ‏ای از خبرهای خیالی آن روزگار را، بعد از یک دهه، مرور می‏   کنیم.

با عرض تسلیت شهادت سالار شهیدان و یارانش، این شماره را به آیین‏ های ویژه ماه محرم اختصاص می ‏دهیم. از مسئولان امور استدعا دارم در کنار انجام وظایف طاقت‏ فرسایشان گوشه چشمی به پیشنهادات این ستون داشته باشند. یحتمل این پیشنهادات در زمان‏ها و مکان‏ های دیگری هم مطرح شده یا خواهد شد، هر چه هست مطالبه‏ای بر اساس واقعیت‏های شهرستان‏های سه‏  گانه ترشیز است. (در محرم سال 1401 این آرزوها برای شهرستان‏های چهارگانه خطه زرخیز ترشیز عزیز مطرح است!)

آیین‏های عزاداری محرم ترشیز ثبت ملی شد!

عاقبت بعد از 15 سال با پیگیری‏ های نمایندگان فرهنگ دوست شهرستان‏های ترشیز در ادوار مختلف، آیین ‏های عزاداری ماه محرم این منطقه در سطح ملی به ثبت رسید. دبیر ستاد پیگیری ثبت ملی آیین‏  های سوگ دیار ترشیز با بیان این مطلب به خبرنگار ما گفت: «در نیمه اول دهه نود جمعی از فرهیختگان ترشیز گردهم جمع شدند و با بهره ‏مندی از حمایت‏های معنوی مسئولان سیاسی و فرهنگی شهرستان‏های ترشیز تلاش خود برای ثبت ملی آیین‏ های عزاداری در ماه محرم این منطقه را آغاز کردند. عدم همکاری برخی از افراد حقیقی و مراکز حقوقی برایمان عجیب بود.

متاسفانه عده‏ای از سیاسیون در مراحل مختلف سنگ‏های پیش روی این طرح نهادند. شُکر خدا این طرح به ثمر رسید. ترشیز از جمله نقاطی است که هنوز آیین‏ های مختلفی در رابطه با ماه محرم در آن جاری و ساری است لذا می‏توان مقدمات ایجاد موزه محرم را همزمان با خبر ذکر شده، فراهم نمود.» ملاحظه فرمودید؟ دو پیشنهاد مطرح شده بود. یکی تلاش برای ثبت آیین‏های محرم که شکر خدا بعض موارد بسان نخل‏گردانی روستای فدافن ثبت ملی شده است، دیگری تشکیل یک موزه محرم ویژه آیین‏های ساری و جاری در خطه ترشیز. کاش این دو مهم مجدانه پیگیری شود. یقین نماینده دیارمان که عضو کمیسیون فرهنگی مجلس هست حواسش به این موارد هست! امید آیین‏های محرم محوری مطرح در نقشه راه گردشگری ترشیز بشوند.

خانه تعزیه ترشیز در کاشمر راه‏اندازی می‏شود

با توجه به سابقه طولانی دیار ترشیز در امر برگزاری هنر بومی تعزیه و با عنایت به لزوم انتقال فرهنگ عاشورا و محرم به نسل‏های آتی خانه تعزیه ترشیز به همت شورای اسلامی شهر کاشمر راه‏اندازی می‏شود. سخنگوی این شورا با بیان این مطلب به خبرنگار ما گفت: «کاشمر دارای تجربیات مناسبی در امر برگزاری انواع سوگواره‏های تعزیه در دهه هشتاد و نود می‏باشد». پروفسور شورانشین با تقدیر از گروه‏های تعزیه خاطر نشان شد: «خانه تعزیه توسط تعدادی از محققان بومی، پیرغلامان هیئات مذهبی، جمعی از تعزیه‏خوانان و عده‏ای از مسئولان فرهنگی اداره خواهد شد.

تهیه انواع فیلم‏های مستند و داستانی با محوریت تعزیه از دغدغه‏های این مجموعه است. موسسان این خانه از ابتدای سال 1400 هجری شمسی اقدام به تهیه بانک‏های اطلاعاتی؛ متون تعزیه، ادوات و تجهیزات تعزیه، موسیقی تعزیه، معرفی تعزیه‏خوانان و آرشیو تصویری مربوط به تعزیه‏های برگزار شده در نقاط مختلف ترشیز نموده‏اند. توانمندی‏های ترشیز در این حوزه بسیار است لذا باید مسئولان بیشتر از همیشه به این هنر مذهبی توجه بکنند. امیدواریم به زودی کتاب تعزیه ترشیز توسط این خانه منتشر شود». امسال بیستمین سوگواره تعزیه برگزار می‏شود. کاش خانه تعزیه ترشیز روزی محقق بشود. کاش تعزیه کاشمر سهمی در صنعت گردشگری بیابد.

 برگزاری کارگاه آموزشی تعزیه در کاشمر

در کاشمر تعزیه در قالب سوگ در عزای عزیزان از دست رفته کربلا و مقاطع مختلف حیات شیعه به صورت نمادین و به شکل اسطوره‌ای اجرا شده و می‏شود. تلاشمان بر آن است تا ظرایف و دقایق اعتقادی، ایمانی و هنری این آیین در اختیار علاقه‏مندان قرار گیرد، به همین خاطر کارگاه آموزشی تعزیه برگزار می‏شود. سخنگوی انجمن تعزیه کاشمر با بیان این مطلب به خبرنگار ما گفت: «شرکت کنندگان در این کارگاه  ضمن آسیب‏شناسی مباحث مرتبط با تعزیه با تاریخچه این آیین در کشور و کاشمر آشنا خواهند شد. برنامه‌ریزی نامناسب برای اجرای تعزیه در مراسم‌ مختلف، غفلت در گردآوری نسخه‌های قدیمی تعزیه، رقابت منفی تعزیه خوانان، ضرورت تحول مثبت در سرودن اشعار تعزیه و شناخت صحیح از این هنر دینی از جمله موضوعات مطروحه خواهد بود.»

به زودی تعزیه ‏سرای  کاشمر به بهره‏برداری خواهد رسید

در جوار مجموعه سیاحتی زیارتی سید مرتضی(ع) مکانی با بیش از دو هزار متر مربع مساحت به عنوان سالن ویژه برای اجرای گروه‌های تعزیه اختصاص یافته است. دبیرخانه انجمن تعزیه کاشمر با بیان این مطلب به خبرنگار ما گفت: «حوزه هنری شهرداری کاشمر با حمایت شورای اسلامی این شهر کار توجه به آیین‏های مذهبی را از نیمه دوم دهه نود در دستور کار خود قرار داده است به همین منظور در فضای اختصاص یافته  امکانات مناسب اجراهای بزرگ تعزیه نصب  و مستقر خواهد شد.» دوباره تاکید می‏شود این چهار خبر در اصل چهار آرزو هستند که در این ستون در آذر ماه سال 1390 نوشته شد.

امید روزی روزگای شاهد تحقق آنها باشیم. در متن این خبرها از مجموعه‏ های ذکر شد که وجود خارجی ندارند. همه می‏ دانیم شهرداری حوزه هنری ندارد. ولی در هر حال همه این موارد آرزوهایی هستند که می‏شد در سال 1400 هجری شمسی شاهد تحقق آنها باشیم. قرنی گذشت و این آرزوها دوباره در این قرن مطرح شدند. در حال حاضر جوانی آشنا به مسائل فرهنگی سرپرستی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی را بر عهده دارد. امید ایشان با مدد نماینده فعلی که عضو کمیسیون فرهنگی مجلس است کاری کارستان برای توجه به هنر تعزیه و آیین‏های محرم بکند. حواسمان باشد گاهی زود دیر می‏شود.