آخرین اخبار

بخشنده، برگزیده‌ی بزرگ‌ترین جشنواره‌ی موسیقی مقامی شرق کشور در بیرجند

   موسیقی مقامی کاشمر پیشنه‌ای درخشان دارد و جوانان نیز در حفظ این میراث‌ گران‌بها که شناسنامه‌ی فرهنگ‌شفاهی منطقه محسوب می‌شود، نقش برجسته‌ای دارند. در گوشه‌وکنار منطقه‌ی ترشیز هرکدام از نسل جوان به حفظ و اشاعه‌ی فرهنگ بومی مشغو...
کد مطلب : 314
یکشنبه, 08 مهر 1403
74 بازدید
نویسنده : حمید ضیایی

 

 موسیقی مقامی کاشمر پیشنه‌ای درخشان دارد و جوانان نیز در حفظ این میراث‌ گران‌بها که شناسنامه‌ی فرهنگ‌شفاهی منطقه محسوب می‌شود، نقش برجسته‌ای دارند. در گوشه‌وکنار منطقه‌ی ترشیز هرکدام از نسل جوان به حفظ و اشاعه‌ی فرهنگ بومی مشغول‌اند و حوزه‌ی موسیقی مقامی (نواحی) نیز خالی از جوانان تازه نفس نیست.

غلامرضا بخشیده معروف به «بخشنده» یکی از جوانان خوش‌نواز و هنرمند در حوزه‌ی موسیقی مقامی کاشمر است. علاقه‌اش به‌دوتار از سن 6 سالگی آغاز می‌شود و اولین استادش را پدرش می‌داند. البته خویشی و قومی بخشنده با جاودان‌یاد استاد «ذوالفقار عسگریان» در نوازندگی غلامرضا بخشنده نقش مهمی داشته است. یکی از نکات برجسته در صحبت‌های غلامرضا بخشنده این است که زمانی که از پدرش و  استاد عسگریان برایم صحبت می‌کرد در نهایت ادب و متانت از آن‌ها یاد می‌نمود.

بخشنده برایم گفت:

 

+ من از 6 سالگی به دوتار علاقه‌مند شدم و از پدرم این هنر را فراگرفتم. ما با استاد ذوالفقار قوم و خویش بودیم. وقتی که ایشان تشریف می‌آوردند به خانه‌ی ما و دوتار می‌نواختند من خیلی لذت می‌بردم و علاقه‌ام به دوتار بیشتر می‌شد. با خودم می‌گفتم می‌شود یک روز من هم بتوانم مثل استاد ذوالفقار دوتار بنوازم؟ بعدها که نوار کاست آمد، من فقط دنبال نوارهای استاد عسگریان می‌گشتم و آن‌ها را هزار بار گوش می‌کردم و در تنهایی خودم آن شنیده‌ها را روی دوتار تکرار می‌کردم.

 

غلامرضا بخشنده در سال 1384 به مشهد مهاجرت می‌کند و در مشهد نیز از حضور  استاد عسگریان بهره‌مند می‌شود و شیوه‌ی دوتارنوازی را از این استاد بی‌تکرار دوتار خراسان فرامی‌گیرد.

 

 

برگزیده‌ی جشنواره‌ی آوای کویر

 

دومین جشنواره‌ی منطقه‌ای موسیقی مقامی شرق کشور بانام «آوای کویر» در بیرجند برگزار شد. به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از مدیرکل فرهنگ‌وارشاداسلامی خراسان‌جنوبی، 382 هنرمند از استان‌های خراسان‌شمالی، رضوی، جنوبی، سیستان‌وبلوچستان و کرمان به رقابت پرداختند که 200 هنرمند به مرحله‌ی نهایی راه یافتند.

فرخنده به میراث‌آریا گفت: در بخش آواز بالای 18 سال 20 شرکت‌کننده حضور داشت که 11 نفر به مرحله‌ی نهایی راه یافتند و در بخش ساز دوتار 18 نفر زیر 18 سال و 19 نفر بالای 18 سال در مرحله‌ی نهایی به رقابت پرداختند.

هم‌چنین در بخش نوازندگی سازهای کوبه‌ای 9 نفر و در بخش گروهی 14 گروه به رقابت پرداختند و نیز در بخش آموزش دوتار 237 نفر مشارکت کردند.

از میان این شرکت‌کنندگان یک گروه به سرپرستی «استاد حسن عابدینی» از کاشمر و دو شرکت‌کننده به‌صورت انفرادی حضور داشته‌اند.

در مرحله‌ی نهایی رقابت‌ها از کاشمر، غلامرضا بخشنده به‌عنوان برگزیده معرفی شد.

 

 

نبود بخشنده در جشنواره‌ها

 

غلامرضا بخشنده نه‌تنها در زمینه‌ی نوازندگی تبحر دارد، در زمینه‌ی ساخت ساز دوتار نیز سال‌هاست که فعایت می‌کند. وقتی با بخشنده صحبت می‌کردم از او پرسیدم که تاکنون چند جشنواره شرکت کرده‌ است متوجه شدم که او زیاد اهل شرکت در جشنواره‌ها نبوده و این دومین حضورش در جشنواره بعد از آوای برتر که در کاشمر برگزار شد، است.

 

شیوه‌ی ساختن و نواختن دوتار در سال 1398 در فهرست میراث‌جهانی (یونسکو) به‌ثبت رسید. این توجه به گوشه‌ای از غنای فرهنگ ایران و علی‌الخصوص خراسان است. امروزه در منطقه‌ی ترشیز سازندگان دوتار چندان چشم‌گیر نیست و توجه به این هنرمندان نقش مهمی در حفظ و اشاعه‌ی این فرهنگ غنی در میان مردم و نیز نسل جوان دارد.

حفظ و ترویج فرهنگ غنی ایرانی می‌تواند زمینه‌ساز استمرار آن باشد تا در تهاجم فرهنگ‌های مختلف که به‌واسطه‌ی رسانه‌های متعدد فردی و جمعی در حال رواج یافتن است، به مقابله برخیزد.

امیدوارم نهادهای فرهنگی کاشمر بیش از گذشته به این موضوع توجه نشان دهند و حالا که هنرمندان جوان این خطه در جشنواره‌های مختلف شرکت می‌کنند و صاحب عنوان‌های مختلف می‌شوند، بیش از گذشته مورد توجه این نهادها باشند.