ضرورت استفاده بهینه از ظرفیت های فرهنگی موجود در کاشمر
سال‌ها می‌گذرد و برنامه‌ها و نمایشگاه‌های متعددی در «نگارخانه‌ی ارشاد» برگزار می‌شود. موقعیت این نگارخانه منحصربه‌فرد است. در راسته‌ی خیابان اصلی شهر. می‌توان گفت در قلب شهر قرار گرفته است. در این نگارخانه، نمایشگاه‌های متعددی برگزار شده و می‌شود و خواهد شد. از نمایشگاه کتاب تا نمایشگاه عکس و نقاشی و خوش‌نویسی و گل و گیاه...
سال‌ها گذشت تا دستی به سر و روی این نگارخانه کشیدند. البته که آن دست کشیدن هم بیشتر ظاهرسازی بود و خلأهای آن نگارخانه مرتفع نشد. ما بارها در نگارخانه شاهد برگزاری نمایشگاه‌هایی بوده‌ایم که مهمانان متعددی از سراسر کشور حضور داشته‌اند. نمایشگاه خوش‌نویسی که حتیٰ میزبان چندین شهر بود، در همین نگارخانه برگزار گردید. خاطرم هست که در تابستان این نمایشگاه برگزار شد و وقتی به سالن رسیدم، از گرما نمی‌شد در آن‌جا تاب آورد. در همان جا بنا به موقعیتی که پیش آمده بود، از آقای حامد ناصری، رییس اداره‌ی فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشمر، قول پیگیری سیستم سرمایشی و گرمایشی را گرفتم. ایشان هم قول پیگیری دادند و نمی‌دانم این پیگیری به کجا انجامید. البته بعدش دیگر نمی‌دانم چه نمایشگاه‌هایی برگزار شد و آن‌ها با چه مشکلاتی مواجه بوده‌اند؛ اما هرچه هست، باید بپذیریم که این تنها سالنِ نمایشگاهی کاشمر با موقعیتی مناسب است. توجه به این سالن و بازسازی اساسی این بنا، از اهمیت بالایی برخوردار است.
به‌هرحال این سالن اگرچه اندک، اما هزینه‌هایی دارد که عموماً از برگزارکنندگان دریافت می‌شود. می‌توان این بنا را تکمیل‌تر و بهتر از این‌که هست، ساخت و پرداخت. از سوی دیگر، این سالن نباید تنها محدود به برگزاری نمایشگاه‌ها باشد. چنانچه در آن فضا بشود سیستم مبلمان طراحی کرد، می‌شود برای برگزاری «کلاس‌ها» و «کارگاه‌های» مختلف هنری نیز از آن بهره جست.
متأسفانه عدم توجه به سالن‌های فرهنگی‌هنری در کاشمر رواج دارد و البته تا حدودی هم باید حق داد؛ چراکه هزینه‌های حفظ و تعمیر و... بسیار بالاست، اما نمی‌توان به این بهانه هم به‌کل سالنی را رها کرد.
ظرفیت‌های فرهنگی‌هنری کاشمر، چشم‌گیر است. خلاصه‌شده به یک یا دو حوزه نیست. در همین روزها که دکتر حامد ناصری سکان اداره‌ی فرهنگ و ارشاد اسلامی را به دست گرفته است، مجدد انجمن‌های متعددی احیا و فعالیت خود را از نو آغاز کرده‌اند. انجمن تعزیه‌خوانی، انجمن هنرهای تجسمی و... از انجمن‌های تعطیل یا نیمه‌تعطیل بودند که مجدد فعالیت خود را آغاز کرده‌اند.
هرکدام از این انجمن‌ها و هنرمندان می‌توانند از بسترهای موجود در شهرستان در راستای اعتلا و معرفی اثر هنری خود استفاده کنند.
گریزی به دیگر ظرفیت‌های شهرمان:
در حقیقت نباید کاشمر و فعالیت‌های فرهنگی‌هنری‌اش را، محدود به نگارخانه‌ی ارشاد دانست. در این شهر ظرفیت‌های دیگری وجود دارد که می‌توان به بهترین شکل از آن فضاها بهره جست. به عنوان مثال، بولوار «سیدمرتضی» که یک پارک خطی طویل است که در گذشته زمینه‌ی ساخت آن آغاز شد و هنوز هم ادامه دارد. در این بولوار می‌توان طرح‌های مختلف هنری را به اجرا در آورد. از طراحی و فضاسازی محیط بولوار تا اجراهای مناسبتی و... در این بولوار قابل اجراست.
این محیط و فضا، از لحاظ موقعیت و محدوده دارای اهمیت است. می‌توان از این ظرفیت به بهترین شکل ممکن استفاده کرد. در کمتر شهری در استان می‌توان چنین بستر مناسبی یافت که قابلیت فعالیت‌های فرهنگی‌هنری داشته باشد.
از سوی دیگر، محوطه‌ی «خانه‌ی تاریخی دانش» یا همان «اداره‌ی میراث‌فرهنگی و گردشگری» است. فضای باز و بیرونی خانه‌ی تاریخی دانش، بستر مناسبی جهت برگزاری برنامه‌ها و جُنگ‌های مناسبتی است. کف‌سازی این محوطه انجام شده و آماده جهت انجام برنامه‌های متعدد فرهنگی است. می‌توان در این محوطه به اجراهای موسیقی خیابانی، اجرا و برگزاری نمایشگاه‌های صنایع‌دستی و یا نمایشگاه‌های آثار هنری پرداخت. فعالیت‌های فرهنگی، زمانی تأثیرگذارتر خواهد شد، که از انحصار و محدوده‌ی سالن‌های رسمی بیرون بیاید. بهتر نیست فعالیت‌ها و آثار هنری را به بطن جامعه بیاوریم تا مخاطبان مختلفی آن آثار را ببینند؟ هرچه آثار هنری بیشتر در معرض دید مخاطبان قرار گیرد، تأثیر معنوی آن آثار بیشتر خواهد شد.
تصور کنید در محوطه‌ی اداره‌ی میراث‌فرهنگی، به اجرای یک تئاتر پرداخته شود. این مهم می‌تواند تبدیل به یک فرهنگ شود و مخاطبان با تئاتر و نمایش خیابانی بیشتر آشنا شوند. چند ماه پیش با همت مؤسسه‌ی هنری «هنر معاصرترشیز» و «بسیج هنرمندان» در ابتدای بولوار سیدمرتضی یک تئاتر خیابانی برگزار شد. مخاطبان خودش را هم پیدا کرد و اتفاقاً مورد استقبال قرار گرفت؛ نمی‌دانم چرا دیگر شاهد این حرکت نبودیم؟! استمرار بعضی فعالیت‌های هنری لازمه‌ی فرهنگ‌سازی است و ما این مهم را گاهی از یاد می‌بریم.
مشابه همین محوطه در پارک شهید عسکری (پارک کودک) ساخته و احداث شده است. فضایی که امروزه بلااستفاده مانده است. قرار بود در آن‌جا نمایش‌های مختلف برگزار شود. با توجه به موقعیت این پارک و ظرفیت موجود این سؤال پیش می‌آید که چرا گروه‌های هنری حمایت مادی و معنوی نمی‌شوند تا به تولید و اجرای نمایش بپردازند؟! هم‌چنین پارک «بسیج» که یک موقعیت مناسب‌سازی شده‌ی دیگر است. برای تمام این فضاها هزینه شده است و امروزه ما شاهد برگزاری برنامه‌های متنوع هنری نیستیم. می‌شود در همین فضاهای یاد شده، به اجرای موسیقی نواحی یا همان موسیقی محلی پرداخت. هنرمندان متعددی در کاشمر حضور دارند که می‌توانند با اجراهای ارزشمندشان، مخاطبان امروزی و جوان را با ریشه‌ها و فرهنگ منطقه آشنا کنند.
در کاشمر می‌توان به عنوان مثال از اجرای «رقص اسب چوبی» که پیشنه‌ای تاریخی‌فرهنگی دارد استفاده کرد. چه‌قدر جوانان کاشمر با رقص اسب چوبی آشنایند؟ یا می‌توان دوباره به عنوان یک نمایش خیابانی، پرده‌خوانان را به خیابان آورد و در مناسبت‌های مختلف از اجرای آن‌ها بهره برد.
در یک یادداشت می‌توان چندین برنامه‌ی فرهنگی‌هنری ارائه نمود. اما به صرف ذکر کردن برنامه‌های فرهنگی‌هنری، نمی‌توان جامعه را به سمت و سوی فرهنگ سوق داد. بهتر آن است که از تمام ظرفیت‌های موجود در کاشمر استفاده شود. ظرفیت‌هایی که برایشان هزینه و وقت صرف شده است.
نگارنده امیدوار است در زمینه‌ی اجراهای فرهنگی‌هنری مختلف، در کاشمر شاهد رویدادهای مهمی باشیم.
فرهنگ و ریشه‌ها مانند هر چیزی در این جهان از بین می‌روند و یا فرسوده می‌شوند. امروز ما می‌توانیم حداقل با احیا و برگزاری برنامه‌های فرهنگی، فرسایش و یا میان‌روی فرهنگ گذشتگان را به تأخیر بیندازیم.
امیدوارم کمیسیون فرهنگی شورای شهر کاشمر، در زمینه‌های فرهنگی‌هنری ذکر شده، اقداماتی در خور انجام دهد و هنرمندان حوزه‌های مختلف را مورد حمایت مادی و معنوی خود قرار دهد تا شاهد برنامه‌های فرهنگی‌هنری در سطح شهرستان باشیم.
حمید ضیایی
.JPG)
نوشتن نظر:
ارسال پاسخ