وجود صندوق‌های قرض‌الحسنه کاشمر یک ظرفیت مهم است
چندین سال قبل، شاید سی سال پیش و شاید حتی قبل تر، تعداد مراجعین زن به بانک‌ها و صندوق ها خیلی کم بود. به طور کلی سبک زندگی جور دیگری بود در همان سال‌ها در یکی از مدارس مناطق کم برخوردار مشغول کار بودم دانش آموزان از نظر اقتصادی نیاز به حمایت داشتند. کمک اولیا و مربیان مدرسه هم کفایت حال و روز آنها را نداشت، تصمیم گرفتیم برای رفع نیازهای برخی از دانش آموزان بی بضاعت کمک های مردم جمع آوری کنیم. افراد خیر به ما معرفی شدند. یکی از آنها حاج آقای عاصمی بود. با همراهی دو نفر دیگر از همکاران وارد بانک صندوق قرض الحسنه همت شدیم و خواسته مان را مطرح کردیم. حاج آقای عاصمی را به ما معرفی کردند. ایشان برای راهنمایی ما جلسه تشکیل دادند و راجع به کارهای صندوق قرض الحسنه توضیحات مبسوطی ارائه کردند. خلاصه کلام این که صندوق امانت دار مردم هستند و مسئولان صندوق نمی تواند در آن دخل و تصرف کند و در نهایت مبلغ درخور توجهی از خودشان برای دانش آموزان هزینه کردند و خاطره خوش از صندوق قرض الحسنه برای ما برجا گذاشتند.
از آن سال مدت زمان زیادی می گذرد امروز در کاشمر چهار صندوق قرض الحسنه شهرت دارند . صندوق های همت،شیخ فضل الله نوری، امام حسین(ع)، حضرت علی اکبر(ع). این صندوق ها اکنون با چندین نفر پرسنل مشغول به فعالیت هستند و همیشه عده زیادی ارباب رجوع دارند.
امیر دایی صراف فرماندار کاشمر در جلسه ای که چند ماه پیش با حضور خاندوزی وزیر اقتصاد برگزار شد با اشاره به نقش مهم و اثرگذار صندوق های قرض الحسنه منطقه ترشیز در حمایت و پشتیبانی از بخش های مختلف به ویژه تامین نیازهای مالی مردم، گفت: اگرچه جمعیت کاشمر ١۴٧ هزار نفر است، اما بیش‌از ٢۵٠ هزار نفر در صندوق های قرض الحسنه در شهرستان حساب دارند.
وی ادامه داد: ٢هزار میلیارد تومان پول مردم کاشمر نزد چهار صندوق قرض‌الحسنه است، به طوری که روزانه ٣ هزار نفر به این صندوق ها مراجعه می کنند.
فرماندار کاشمر با اذعان به اینکه سال گذشته هر یک از این صندوق ها ١۶ هزار فقره وام قرض الحسنه پرداخت کرده است، خاطرنشان کرد: متوسط زمان پرداخت از زمان درخواست وام تا واریز مبلغ به حساب فرد متقاضی ١٨ دقیقه است.
عملکرد صندوق های قرض الحسنه از دو جهت قابل بررسی است یکی از نظر تاریخچه تاسیس این صندوق ها که در این باره بهمن احمدی امویی در کتاب «اقتصاد سیاسی صندوق‌های قرض‌الحسنه و موسسات اعتباری» می نویسد: «همچنان که نیمه‌های دهه ۴۰ نزدیک می‌شد فضای اجتماعی و سیاسی به سمتی می‌رفت که مخالفت با شرایط موجود خودش را به شکل‌های مختلف نشان می‌داد. تعدادی از مذهبی‌ها و بازاری‌ها نیز در نشست‌ها و جلسه‌هایی که داشتند به ضرورت ایجاد تشکل‌هایی در حوزه اقتصادی و سیاسی پی‌بردند.
در یکی از جلساتی که با شرکت برخی بازاریان با روحانیون ناراضی تشکل شده بود، کلید راه‌اندازی صندوق‌های قرض‌الحسنه زده شد. علاء میرمحمد صادقی که برای بیش از چهل سال رئیس سازمان اقتصاد اسلامی است در گفت‌و گو با احمدی امویی در همین کتاب این طور ماجرا را روایت می‌کند: بعد از جریان انجمن‌های ایالتی و ولایتی و حوادث پانزده خرداد ۱۳۴۲ عده‌ای از متدینین به این فکر افتادند تا اصلاحی در جهت اسلامی شدن جامعه انجام شود. عده‌ای از بازار و تعدادی هم در خارج بازار کنار هم نشستند و جلساتی برگزار کردند. افراد مختلفی بودند که بیشتر درد دین داشتند.
میرمحمد صادقی روند شکل‌گیری صندوق‌های قرض الحسنه را از برگزاری این جلسات به خوبی یادآور می‌شود،« قرار شد صبح‌های جمعه هر هفته شهید بهشتی برای ما سخنرانی کند. هر هفته جلسه به صورت سیار می‌چرخید و به نوبت در خانه دوستان ما برگزار می‌شد. از این جلسه‌ها فکر راه‌اندازی صندوق‌های قرض الحسنه کلید خورد.
هدف از راه‌اندازی این صندوق‌ها ترویج کمک به دیگران و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و مذهبی بود. اولین صندوق قرض‌الحسنه در مسجد لرزاده و در سال ۱۳۴۸ راه‌اندازی شد. میرمحمد صادقی می‌گوید: آقای حاج آقا فلسفی که در مسجد لرزاده نماز می‌خواندند از مشوقین راه‌اندازی صندوق‌های قرض‌الحسنه بودند. اولین صندوق قرض‌الحسنه به نام ذخیره جاوید در مسجد لرزاده شکل گرفت.»
بحمدالله صندوق های قرض الحسنه کاشمردو ویژگی مهم از اهداف بیان شده برای تاسیس صندوق های قرض الحسنه را دارند یعنی موسسان و مسئولان این صندوق ها متدین و مورد وثوق جامعه هستند و کمک به اقشار آسیب پذیر نیز سرلوحه کارشان می باشد.
اما دومین موضوع در مورد صندوق های قرض الحسنه نظارت دقیق بانک مرکزی به دلیل عضو بودن در نهادهای مالی سپرده پذیربر صندوق های قرض الحسنه است. خاندوزی وزیر اقتصاد در سفر به کاشمربا اشاره به این که صندوق های قرض الحسنه به لحاظ شاخص سلامت یکی از بهترین عملکردها و بلکه یک نمونه قالب الگوگیری برای سایر بانک های کشور است می گوید:« متاسفانه نظام بانکداری متعارف ما درک کاملا دقیق، همدلانه و کمک کننده ای به پدیده صندوق های قرض الحسنه نداشته است و در این مدت بانک مرکزی در خصوص مجوزدهی، دستورالعمل ها و نظارت بر صندوق های قرض الحسنه بسیار با کندی کار را پیش برده است.
وزیر امور اقتصادی و دارایی با تأکید بر اینکه در شورای پول و اعتبار در خصوص ساماندهی صندوق های قرض‌الحسنه در دستور کار قرار گرفته است، گفت: امیدواریم با ابلاغ مصوبه شورای پول و اعتبار که به زودی ابلاغ و اجرایی می شود عقب افتادگی های این حوزه جبران شود.»
با توجه به آنچه بیان شد از مسئولین و مردم دو انتظار می توان داشت:
از وزیر امور اقتصاد و دارایی که از سلامت صندوق های قرض الحسنه و الگوبودن آنها سخن به میان می آورد و معتقد است «نهادهای تامین مالی خرد نسبت به نظامات اداری و شبکه بانکی کارآمدتر هستند و کم هزینه تر می توانند تأمین مالی کنند زیرا با ایجاد شبکه های مویرگی امکان کسب اعتماد مردم و اعتبار اجتماعی را دارند» انتظار می رفت در هنگام اعلام ثبت نام خودرو با بلوکه شدن 100 میلیون تومان از طرف وزارت صمت، یعنی همان زمانی که مردم برای گرفتن سپرده های خود به صندوق های قرض الحسنه مراجعه کرده و این موسسات را دچار چالش کردند با تدبیر بیشتر عمل کند و با درک وابستگی قشر متوسط و آسیب پذیر به این صندوق ها ، آنها را از طریق بانک مرکزی مورد حمایت بیشتر قرار دهد.
از مردم و به ویژه افراد متمکن کاشمری که سال هاست رویه و کار صندوق ها را به عینه مشاهده کرده اند، خیرخواهی و مدارای مسئولین صندوق های قرض الحسنه کاشمر با مردم را دیده اند ، در طی این همه سال متوجه شده اند که مسئولین این صندوق ها تنها با دید سرمایه ای به کار مشغول نیستند بلکه خیرخواه افراد با سرمایه های کم هستند و با دیدگاه حمایتی مشغول کار هستند، توقع می رود که در موقعیت های خاص حمایت خود را از صندوق ها دریغ نکنند.
.jpg)
.JPG)
نوشتن نظر:
ارسال پاسخ