ریشه‌ی شایعات را بزنیم!

این‌که صندوق‌های قرض‌الحسنه ورشکست می‌شوند یا نه، ممکن است دغدغه‌ی بسیاری از مردم کاشمر در این چند وقت اخیر باشد. در این چند وقت بحران صندوق قرض‌الحسنه‌ی امام حسین (ع) در میان مردم این اضطراب را به‌وجود آورده که ممکن است پولشان از بین برود؛ گرچه دغدغه‌ی مردم به‌حق و به‌جاست؛ اما یک نکته‌ی اساسی در این میان وجود دارد و آن این‌که صندوق‌های قرض‌الحسنه اساساً با سرمایه‌ی خود مردم سرپا هستند و این خود مردم هستند که بخواهند این صندوق‌ها ورشکست شوند یا نه! در واقع صندوق‌های قرض‌الحسنه موظفند 75 تا 80٪ سرمایه‌ی جذب شده و سپرده‌گذاری‌شده‌ی مردم را به‌صورت وام قرض‌الحسنه با کارمزد 2٪ در اختیار مردم بگذارند. این بدان‌معناست که سرمایه‌‌ای از میان نرفته است و درواقع پول در بین خود مردم در گردش است.

در هنگامه‌های بحران اقتصادی، آن هم زمانی که سرمایه‌ی مردم در چنین جاهایی درگیر است، بهترین کار شفافیّت مسئولان صندوق‌ها و چنین نهادهایی با مردم است. در غیراین‌صورت شایعات دامنه‌ی خود را بیش‌ازپیش می‌گسترانند و موج بحران دومینووار همه‌چیز را در خود درگیر می‌سازد.

از همین رو سعی کردیم با مسئول صندوق قرض‌الحسنه ‌امام حسین (ع) در یک گفت‌وگوی شفاف که دغدغه‌ی مردم نیز هست، به بعضی پرسش‌ها پاسخ دهیم تا از دغدغه‌ی مردم کاسته شود.

صندوق قرض‌الحسنه‌ی حضرت امام حسین (ع) در سال 1377 با همت جاودان‌یاد حاج حسین‌آقا ناظمی و بعضی معتمدین و هم‌چنین همراهی امام جمعه‌ی وقت افتتاح گردید. بذر قرض‌الحسنه‌ای در کاشمر کاشته و رفته‌رفته تبدیل به درخت دوستی‌ای شد. امروزه حاصل اعتماد مردم به این صندوق به‌قدری رسیده که 80 هزار حساب قرض‌الحسنه گشوده شده است. صندوق قرض‌الحسنه‌ی امام حسین (ع) تنها صندوقی در کاشمر بود که توانست خدمات الکترونیکی ارائه کند.

آن‌چه در ادامه می‌خوانید گفت‌وگویی صریح، شفاف و بی‌پرده‌ با مسئول صندوق، آقای علی ناظمی است:

+صندوق امام حسین را باید به دو قسمت تقسیم کنیم. قبل و بعد از بحران! تا قبل از بروز بحران صندوق، وضعیت چه‌طور بوده؟

-ما تا قبل از ثبت‌نام خودروها در ماه حدود 500 فقره افتتاح حساب داشتیم. امروز مردم کاشمر در صندوق امام حسین (ع) 80 هزار حساب قرض‌الحسنه دارند. ببیید! روال کار صندوق‌ها این‌طور است که ما حدود 75٪ تا 80٪ از سرمایه‌ی صندوق را به‌صورت وام در اختیار مردم قرار می‌دهیم و 20٪ را هم برای نقدینگی و مراسلات مالی و... نگه می‌داریم. مسأله‌ای که پیش آمد این بود که سقف وام‌دهی صندوق ما 200 میلیون‌تومان است و ما در واقع مشتری و سپرده گذار میلیاردی نداشته‌ایم. این هم در واقع هدف و انگیزه‌ی ما بوده که بیشتر حمایت خود را معطوف به قشر متوسط روبه‌پایین کنیم. در زمان ثبت‌نام خودروها، مشتری‌های ما پول‌های خود را بیرون کشیدند و ما نیز پاسخ‌گوی آن‌ها بودیم. ما هرگز نیامدیم رویکرد کاری‌مان را روی سرمایه‌داران کلان قرار دهیم و هدفمان خدمت‌رسانی به قشر متوسط جامعه بود و همین قشر از چنین طرح‌هایی استقبال خوبی می‌کنند. این‌طور باید بگوییم که طی دو روز آن 20٪ منابع نقدی ما از حساب‌ها خارج شد! ما چاره‌ای نداشتیم و نمی‌توانستیم از طرفی پاسخ مردم را ندهیم و از طرفی هم در این بحران قرار گرفتیم. این را هم بگویم که صندوق‌ها ورشکست نمی‌شوند. ما یک ریال از پول مردم را جایی سرمایه‌گذاری نکرده‌ایم. ورشکسته به کسی می‌گویند که سرمایه‌اش نابود شود. کشتی‌ای دارد غرق شود یا هزار چیز دیگر. آن پول‌ها در واقع در دست خود مردم است. در بین خود مردم در گردش است.

+بعضی شایعات وجود دارد که صندوق امام حسین ملک و املاک خریده و چنین چیزهایی گفته می‌شود. این موضوع را شفاف توضیح می‌دهید؟

-ما ملک و املاک آن‌چنانی‌ای نداریم. نصف این حرف‌ها دروغ است و اسناد تمام این چیزها موجود است. ما دو ملک داریم که آن هم از سرمایه‌ی مردم نبوده! آن دو ملک از محل درآمد خود صندوق بوده و یک‌ریال از پول مردم را ما در جایی سرمایه‌گذاری نکرده‌ایم. مبلغی هم که ما برای خرید آن ملک هزینه کرده‌ایم اصلاً در برابر سرمایه‌ و گردش صندوق به حساب نمی‌آید. برای این‌که تشویش ذهنی مردم کم شود این را می‌گویم که از ابتدای ثبت‌نام خودرو تاکنون نزدیک به 400میلیارد تومان پول مردم را داده‌ایم. این باعث شده منابع ما کم شود. وقتی منابع ما کم می‌شود به این معنی است که ما پول مردم را داده‌ایم. حالا می‌ماند باقی پول مردم! عیناً همان پولی که وجود دارد در حال حاضر در دست مردم است و ما باید قسط‌ها را جمع کنیم و پول مردم را پرداخت کنیم. این‌طور بگویم که در این بین هیچ پولی گم و کم نشده که بخواهیم نگران این باشیم که پول مردم از بین رفته است. این قاعده‌ی کلی صندوق‌ها بوده و هست!

+پس به بیان دیگر شما می‌گویید که جای نگرانی برای مردم نیست؟

-اصلاً جای نگرانی نیست. فقط در شرایط پیش آمده دو راه وجود دارد. راه اول این‌که مجدد مردم به صندوق اعتماد کنند و پول‌هایشان را برگردانند و یا کسانی که نیاز ندارند فعلاً برداشت نکنند. اگر مردم این همت را داشته باشند ما ظرف یک‌هفته به روال عادی برمی‌گردیم. یعنی هم می‌توانیم جوابگوی مردم باشیم و هم می‌توانیم وام‌دهی را انجام دهیم. این اولین راه است. ببینید! ما وقتی در تهران گزارش کارمان را می‌دهیم واقعاً حیرت می‌کنند که یک صندوق در یک سال _همین سال گذشته_ 16 هزار و 700 فقره وام پرداخت کرده است.

+ببخشید! در این بین یک سؤال بپرسم! وام‌هایی که پرداخت کرده‌اید چه‌ مبلغ‌هایی بوده؟

-سقف وام‌دهی ما 200 میلیون تومان است. ما از یک میلیون تومان تا 200 میلیون تومان وام می‌دهیم. میانگین وام‌های ما حدود 30 تا 40 میلیون تومان است. عرض کردم! ما حساب‌های کلان و سرمایه‌دارهای کلان را نداشته‌ایم. حساب‌های خُرد بوده و همین اقشار جامعه‌ای که عرض کردم پوشش دادیم.

+عذرخواهم! وسط حرفتان سؤال دیگری پرسیدم. راهکار دوم را بفرمایید!

-بله! راهکار اول را که گفتم که این بهترین راهکار هم هست و مردم می‌توانند زودتر هم به پولشان برسند و هم وام‌دهی از سرگرفته شود؛ اما راهکار دوم این است که مردم 3 الی 4 ‌ماه صبر کنند تا ما اقساط را جمع کنیم و پول‌ها را پرداخت کنیم. ببینید! عرض کردم! عیناً همین پول در دست مردم است و در بین خودم مردم در گردش است. این‌که می‌گویند ما ورشکست کردیم نهایت بی‌انصافی است.

+این چیزی که فرموده‌اید برای شرایط فعلی نیست و در واقع خط آخر را گفتید که چنانچه اتفاقی بیفتد این پول‌ها اسقاط نمی‌شود!

-بله! من نهایت کار را گفتم که دیگر اگر تمام درها بسته شود ما پاسخ همه را خواهیم داد. مردم ما مردم فهیمی هستند! اما بعضی‌ها می‌گویند که صندوق با پول ما رفته تلویزیون خریده! این اعداد و ارقام برای صندوق چیزی به‌حساب نمی‌آید. عرض کردم آن را هم ما از پول مردم نخریده‌ایم و از محل درآمد صندوق بوده! خواهشی که دارم، کمی با دید وسیع‌تر به قضیه نگاه کنند. به این نگاه کنند که ما در آن صندوق چه خدماتی ارائه کرده‌ و می‌کنیم. از مردم خواهش می‌کنم به حرف‌های بعضاً مغرضانه‌ای که گفته می‌شود توجه نکنند.

+چند کارمند دارید که اگر حمایت مردم کم شود ممکن است بیکار ‌شوند؟

-ما نزدیک به 37 کارمند رسمی داریم 7 کارمند قراردادی داریم و در مجموع باید بگویم مستقیم و غیرمستقیم 45 نفر در همین صندوق کار می‌کنند. باور بفرمایید ما وقتی ترازهای مالی‌مان را نشان می‌دهیم باعث حیرت می‌شود. یک صندوق قرض‌الحسنه بدون هیچ حمایت دولتی و تنها با حمایت و اعتماد مردم توانسته 16 هزار و 700 فقره وام پرداخت کند جای تعجب است. این مسأله، اعتبار و اهمیّت این شهر را می‌رساند که تا چه‌قدر روی مقوله‌ی قرض‌الحسنه حساس است و اعتقاد و اعتماد مردم ما را می‌رساند. باور انسان‌دوستانه‌ی مردم را می‌رساند. در همه‌ی این سال‌ها این مردم بودند که با اعتماد به ما گره‌گشای بسیاری از مشکلات شدند. این حرف کمی نیست.

+آقای ناظمی! شما گفتید 80 هزار حساب قرض‌الحسنه در صندوق دارید. اگر بخواهیم بگوییم که همین حالا مردم می‌خواهند حمایت کنند، این 80 هزار نفر چه‌قدر باید در حسابشان واریز کنند تا صندوق از بحران عبور کند؟

-اگر واقعاً مردم همّت کنند و حمایت کنند هر حساب 5 میلیون واریز شود، ما به روال عادی صندوق برمی‌گردیم و خدمات از مثل گذشته می‌شود. ببینید! این حمایت خیلی مهم است. این اعتماد خیلی مهم است. این یعنی حفظ قرض‌الحسنه؛ حفظ شغل و کار و ازدواج و هزار گره‌ خواسته‌ و ناخواسته‌ای که ممکن است در زندگی هریک از ما بیفتد. این صندوق‌ها نماد هم‌بستگی و اتحاد مردم است. نماد باور و اعتقاد برابری و کمک به هم‌نوع است.

+این 5 میلیون به‌طور میانگین است؟ یعنی ممکن است یک‌نفر 20 میلیون بیاورد یک‌نفر 1 میلیون تومان؟

-بله! ببینید! این کار یک یاعلی می‌خواهد. ما توقع نداریم به‌خاطر ما، به‌خاطر خود مردم یک یاعلی بگویند تا دوباره همه‌چیز به روال عادی برگردد.