علل کارآمدی و ناکارآمدی پویش های اجتماعی خیرخواهانه
آری این نیز دیوار است منتها از جنسی دیگر، دیواری که برای جدا کردن نیست بلکه با خشت‌هایی از جنس مهربانی بنا شده و هدفی جز کمک به هم‌نوع و نشاندن لبخند به اقشار ضعیف ندارد.
مردم اسمش را «ديوار مهربانی» گذاشتند. بارها و بارها جالباسی روی ديوار پر شده از لباس‌های كوچک و بزرگ. به گيره‌هايش همه‌جور پوشاكی آويزان كرده‌اند؛ از شلوار گرفته تا ژاكت و تی‌شرت و كاپشن و پيراهن و كلاه و بارها خالی شده است. یقینا از دیوار مهربانی یادتان هست. دیواری که با احساس همدلی و همراهی مردم با یکدیگر ساخته شد و بعد از مدتی فروریخت.
پویش آرتوان ، پویش دیگری بود که با هدف یک اقدام اجتماعی و انسان دوستانه شروع شد ، از مردم خواسته می شد درب‌های بطری های نوشابه را جمع‌آوری کنند تا زمانی‌که به حد معینی برسد و بتوانند درآمد حاصل از فروش این‌ها را صرف امور خیریه کنند. این پویش با طرح های زیبایی از درب های نوشابه و تعویض آن با ویلچر شروع شد. این طرح هم با این که توانست موجودیت خود را حفظ کند کم کم از جذابیتش کاسته شد.
«کتابت را جا بگذار» پویش دیگری بود که طی چند سال گذشته باب شد . کسی که کتابش را در مکانی عمومی رها می‌کند، هویت خود را آشکار نمی‌کند و ادعایی هم بابت قیمت کتاب ندارد، اما یک درخواست از خواننده یا خوانندگان احتمالی بعدی دارد: شما نیز بعد از خواندن کتاب، آن را در محلی مشابه قرار دهید تا دیگران هم بتوانند از این اثر استفاده کنند.
پویش های دیگری نیز هر چند گذرا یا پایا در این چند ساله ظهور و بروز پیدا کرده اند بعضی ها در زمان کوتاهی رو به افول نهاده و اثری از آنها نیست و برخی هنوز هم دارای اثر هستند. پویش حمایت از کالای ایرانی، پویش سه شنبه های بدون خودرو، نه به تصادفات جاده‌ای، نه به سفر، نه به دخانیات، نه به زباله، نه به تراریخته، نه به ماسک و دستکش آلوده پویش هایی بودند که شاید نام برخی از آنها را نشنیده باشید.
در بررسی مطالب به اسم پویشی برخورد کردم که برایم تازگی داشت« پویش نذر کتاب»، البته باید گفت این پویش هم چند سالی هست که راه اندازی شده است. یک نویسنده در مورد کتابی که می خواهد به چاپ برساند می گوید « نذر کتاب هزینه چاپ را تامین می کند» و در توضیح چگونگی پرداخت هزینه می گوید این کار به صورت جهادی انجام خواهد شد .
با خواندن همین چند جمله می توان فهمید که این پویش نیز تداوم چندانی نخواهد داشت؟ چند نفر حاضرند برای یک فرد دیگر که می خواهد کتاب چاپ کند سرمایه گذاری کنند؟ چه نفر حاضرند برای چاپ کتابشان حمایت مالی از دیگران درخواست کنند؟ موسساتی که پایه گذار این نوع طرح ها هستند در سال تا چه اندازه سرمایه گذاری می کنند و بودجه مالی آنها چقدر است؟
می توان علل عدم تداوم پویش ها را به طور خلاصه این گونه توضیح داد:
- هر روز صبح که بیدار می‌شویم، می‌بینیم افکار عمومی در ظرف فضای مجازی، روی هفت‌هشت موضوع، تمرکز کرده‌اند. درگیر شدن ذهن با این هم موضوع کار ساده ای نیست و انسان برای راحتی ذهنی از مکانیسم دفاعی صرف نظر کردن و نادیده گرفتن استفاده می کند .
- بودجه در نظر گرفته شده در همان مراحل اولیه پویش کم است و انتظار مشارکت مردم زیاد. در ابتدا پویش ها به خاطر برخورداری از احساسات و هیجان، می توانند نمودی داشته باشند ولی بعد بی اثر می شوند.
- انتظار ایده آل بودن و در کمترین زمان به هدف دست یافتن : اکثر ما وقتی کاری را شروع می کنیم می خواهیم در کمترین زمان ممکن به هدف نهایی دست پیدا کنیم . کارهایمان برنامه و مقدمه ندارد و همین موضوع دلسردی در نرسیدن به هدف را به وجود می آورد.
- ارتباطات فراگیر:زمانی که یک پویش یا کمپین تشکیل داده می‌شود، از آن پس فقط مربوط به سازندگانش نیست! این مسئله بسیار اساسی است که در بیشتر پویش‌های کشور ما از آن چشم پوشی می‌شود. دیگر مخاطبان نیز باید این شانس را داشته باشند تا در پویش مربوطه وجود خود را نشان دهند.
- پویش ها بر اساس تفکر یک قرد یا یک گروه به وجود می آیند و در صورتی موفقند که دیگران هم متوجه ضرورت آن پویش باشند یا نسبت به اهمیت آن پویش اطلاع رسانی درستی صورت گیرد.
- پویش های موفق مثل خیرین سلامت یا کمک به آزادی زندانیان جرایم غیرعمد چند خصیصه دارند که مطلوب مردم است اول آن که مردم به سرعت نتیجه کار خیر خود را می بینند مثلا وسیله ای برای بیمارستان خریداری می شود یا زندانی با کمک آنها آزاد می شود. دوم این که متولیان مشخصی از آنها کمک می خواهند مثلا رئیس مرکز بهداشتی یا ستاد دیه و افرادی که شناخته شده هستند و به عبارتی کمک آنها دارای مرجع مشخصی است. سوم کمک و کار خیر آنها وجه اجتماعی خوبی دارد . چهارم گروه های مرجع از خیرین این گروه به عنواین مختلف تقدیر می کنند این تقدیر ممکن است اهدا یک لوح باشد.
.JPG)
نوشتن نظر:
ارسال پاسخ