اقتصاد شادی: مفهومی نوین در توسعه پایدار و تأثیر آن بر جامعه محلی؛ تمرکز بر کاشمر
مقدمه
«اقتصاد شادی» مفهومی نوین در علم اقتصاد است که به بررسی ارتباط بین رفاه، کیفیت زندگی، رضایت فردی و توسعه اقتصادی میپردازد. در این مفهوم، هدف تنها افزایش تولید ناخالص ملی (GDP) نیست؛ بلکه ایجاد رفاه، بهبود سلامت روانی، کاهش استرس و افزایش کیفیت زندگی مردم در ابعاد مختلف در نظر گرفته میشود.
وقتی اقتصاد شادی در جوامع محلی مانند کاشمر به کار گرفته شود، میتواند به عنوان راهحلی برای کاهش بیکاری، افزایش مشارکت اجتماعی و بهبود شرایط معیشتی مطرح شود.
مفهوم اقتصاد شادی چیست؟
اقتصاد شادی (Happiness Economics) مفهومی است که نشان میدهد توسعه اقتصادی باید در کنار رشد مالی، به ابعاد روانی و اجتماعی هم توجه داشته باشد. مطالعات نشان دادهاند که احساس شادی و رضایت در افراد میتواند منجر به افزایش تولید، مشارکت اجتماعی بیشتر، کاهش جرم و تقلب و بهبود کیفیت زندگی شود.
ارتباط اقتصاد شادی با آمار جهانی
طبق آمار گزارش جهانی شادی؛ کشورهای اسکاندیناوی مانند فنلاند، دانمارک و سوئد در صدر کشورهای شاد جهان قرار دارند. در این کشورها، سیستمهای رفاهی قوی، خدمات بهداشتی و سلامت روان در کنار آموزش و فرصتهای شغلی مناسب باعث افزایش احساس رضایت و شادی در بین مردم شده است.
طبق گزارش های رسمی جهانی در سال 2022، شصت و هفت درصد افراد شاد در جوامعی هستند که فرصتهای شغلی مناسب و امنیت اجتماعی دارند. کشورهای با درآمد متوسط مانند ایران میتوانند با سرمایهگذاری در خدمات اجتماعی، بهداشت روان و آموزش، به اقتصاد شادی دست یابند.
کاشمر؛ نمونهای از اقتصاد محلی
کاشمر؛ شهری تاریخی با جاذبههای گردشگری، فرهنگی و تاریخی، میتواند از مفهوم اقتصاد شادی برای توسعه محلی بهره ببرد. کاشمر با ظرفیتهای طبیعی، فرهنگی و اجتماعی میتواند الگویی موفق برای اتصال اقتصاد و شادی باشد.
- توریسم و اقتصاد شادی
کاشمر با جاذبههای تاریخی مانند حرم های چهارگانه و همچنین طبیعت بکر و زیبا میتواند با توسعه گردشگری، به اقتصاد شادی دست یابد.
آمار گردشگری در کاشمر حاکی از این است که در سال ۱۴۰۲، حدود ۵۰ هزار نفر گردشگر داخلی به کاشمر سفر کردند. ایجاد زیرساختهای گردشگری و بازسازی نقاط تاریخی میتواند این عدد را دو برابر کند و شادابی اقتصادی و اجتماعی بیشتری به همراه داشته باشد.
- اشتغال و فرصتهای شغلی در کاشمر
بیکاری عامل مهمی در کاهش سطح شادی و کیفیت زندگی است. با توجه به ویژگیهای کشاورزی این منطقه، میتوان با سرمایهگذاری در صنایع تبدیلی و کشاورزی مدرن، فرصتهای شغلی بیشتری ایجاد کرد.
طبق آمار مرکز آمار ایران، بیکاری در شهرستان کاشمر در سال ۱۴۰۲ حدود ۱۰ درصد بوده است. ایجاد فرصتهای شغلی از طریق اقتصاد محلی، گردشگری و صنایع کوچک میتواند این عدد را کاهش دهد و به اقتصاد شادی کمک کند.
- خدمات اجتماعی و تأثیر بر شادی جامعه محلی
خدمات اجتماعی مانند آموزش، بهداشت روان، مشاوره خانوادگی و خدمات فرهنگی، نقشی کلیدی در ایجاد رفاه اجتماعی دارند. در کاشمر، تقویت این خدمات میتواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
بر اساس آمار موجود، ۲۵ درصد از جمعیت کاشمر در معرض مشکلات روانی ناشی از استرس و فشارهای اجتماعی هستند. با ارائه خدمات مشاوره و توجه به سلامت روان میتوان تا ۳۰ درصد از مشکلات روانی کاشمر را کاهش داد.
راهکارهای پیادهسازی اقتصاد شادی در کاشمر
برای ایجاد اقتصاد شادی در کاشمر، میتوان اقداماتی عملی انجام داد:
- توسعه گردشگری:
با توجه به جاذبههای تاریخی و طبیعی کاشمر، میتوان گردشگری محلی را با ایجاد زیرساختهای مناسب (هتلها، اقامتگاههای بومگردی و حملونقل) رونق داد. همچنین برگزاری رویدادهای فرهنگی و گردشگری در مناسبتهای محلی میتواند موجب تقویت احساس تعلق و شادی در میان ساکنین و بازدیدکنندگان شود.
- ایجاد فرصتهای شغلی جدید:
با سرمایهگذاری در کشاورزی مدرن و صنایع تبدیلی مانند تولید محصولات بومی، میتوان فرصتهای شغلی ایجاد کرد. توسعه کارگاههای صنایع دستی و ارائه آموزشهای فنی به جوانان میتواند بیکاری را کاهش دهد.
- توجه به سلامت روان و مشاوره:
ایجاد مراکز مشاوره برای خانوادهها و افراد نیازمند میتواند کمک بزرگی به رفع مشکلات روانی و افزایش رضایت اجتماعی در جامعه محلی کند. برگزاری کارگاههای آموزشی برای تقویت مهارتهای مقابله با استرس و فشار روانی.
- توجه به فرصتهای آموزشی:
سرمایهگذاری در مدارس و ارائه برنامههای آموزش مهارتی میتواند جوانان کاشمر را برای فرصتهای شغلی آینده آماده کند.
نتیجهگیری
اقتصاد شادی یک رویکرد نوآورانه برای توسعه اقتصادی و اجتماعی است که میتواند به بهبود کیفیت زندگی افراد و کاهش معضلات اجتماعی کمک کند. در شهرستان کاشمر، با توجه به ظرفیتهای موجود مانند گردشگری، جاذبههای تاریخی، کشاورزی و فرهنگ محلی، میتوان با برنامهریزی مناسب، به اقتصاد شادی دست یافت.
سرمایهگذاری در سلامت روان، اشتغال، خدمات اجتماعی و گردشگری میتواند به عنوان مسیرهایی برای رسیدن به این هدف در نظر گرفته شوند. با توجه به فرصتهای پیشِ رو، کاشمر میتواند الگویی موفق برای سایر جوامع مشابه باشد و نشان دهد که اقتصاد میتواند در کنار رشد مالی، به رفاه و شادی افراد نیز توجه داشته باشد.
حسن اعمی بنده قرایی
استادیار رشته اقتصاد
نوشتن نظر:
ارسال پاسخ