«بضاعت هنری ترشیز»
خوشبختانه امروز می‌توانیم درباره‌ی ظرفیّت‌های فرهنگی‌هنری ترشیز با جرأت بیشتری نسبت به‌گذشته صحبت کنیم. آن‌چه امروز شاهدش هستیم ظهور استعدادها و هنرمندانی است که رنج تعلیم را به‌خود هموار کردند تا امروز بتوانند برای این منطقه افتخارآفرینی کنند. اگر بخواهیم واقع‌بینانه به جریانات هنری ترشیز نگاه کنیم، باید بگوییم در مقایسه با دهه‌های گذشته، ترقیّ محسوسی را شاهدیم. در مقابل اما، می‌توان درباره‌ی نقاط ضعف حوزه‌های هنری نیز بحث کرد که در این یادداشت قصد پرداختن به آن نقائص را نداریم؛ از همین‌رو به ظرفیّت‌های برجسته و مهم فرهنگی‌هنری چه در این شماره و چه در شماره‌های بعدی خواهیم پرداخت. هدف از انتشار این سلسله یادداشت‌ها، معرفی هنرمندانی است که هدف غایی خود را معطوف به هنر و تخصص‌گرایی کرده‌اند.
«دفادف»، یک رویداد است!
اولین کتاب آموزشی ساز دف (موسیقی)، در سال 1400 با همّت نشر کشمر در شهرستان کاشمر منتشر شد. این کتاب، اولین کتاب در حوزه‌ی موسیقی کاشمر به‌حساب می‌آید که توسط هنرمند ارجمند شهرستان، آقای ابوالفضل علی‌نیا تألیف گردیده است. سبک و شیوه و نگاه علی‌نیا در این کتاب محسوس است که خود ماحصل سال‌ها تجربه‌ی فراگیری موسیقی در محضر استادان مختلف و هم‌چنین تجربه‌ی سال‌ها تدریس کتب گوناگون است.
این کتاب، از دو بخش مقدماتی و پیشرفته برخوردار است که می‌توان در آن تأثیر استاد برجسته‌ای چون «استاد فربد یداللهی»، بنیان‌گذار «آکادمی ریتم صلح»، با رویکرد آموزشی مدرن را مشاهده کرد. شیوه‌ی نگارش و نُت‌نویسی، علائم و نمادها، این تأثیرپذیری را محسوس‌تر ساخته است. وجه دیگر این کتاب ایجاز و اختصار در زمینه‌ی تمرینات کاربردی است که هنرجو را زودتر به مقصد و مقصود می‌رساند. این مهم سابقاً در کتاب «تنبک به روایت فربد یداللهی» آزموده شده است و در طی سال‌ها، نقائص و کاستی‌هایش برطرف گردیده و خروجی آن نسبت به دیگر کتب آموزشی برجسته‌تر بوده است. از همین‌رو، علی‌نیا نیز چنین رویکردی را باتوجه به‌اینکه خود از نمایندگان این آکادمی در خراسان بزرگ است، منظور داشته است. هدف اصلی این رویکرد را هم می‌توان جلوگیری از اتلاف وقت هنرجو دانست.
استقبال بی‌نظیر از این شیوه‌ی آموزشی، زمینه‌ی انتشار و تجدید چاپ این کتاب را فراهم آورد. از این رهگذر، امسال ما نیز شاهد انتشار چاپ دوم کتاب آموزشی «دفادف» بودیم. آن‌چه در این کتاب نظرم را جلب کرد، رفع بعضی نقائص است که در طی سه‌سال گذشته در مسیر آموزش با آن مواجه شده بوده‌اند. این جرح‌وتعدیل‌ها نیز می‌تواند استمرار داشته باشد و در آینده هم می‌توان شاهد چنین تغییراتی بود.
از آشنایی با موسیقی دستگاهی تا سازهای کوبه‌ای
ابوالفضل علی‌نیا، متولد 1365 در کاشمر است. از 10 سالگی فراگیری سازهای کوبه‌ای را با تنبک آغاز کرد. علاقه‌ی وافرش به این ساز، مسیر شاگردی در محضر استادان بزرگی چون استاد «داریوش اسحاقی»، «آرش شرقی»، «شاهین بزّازان»، «احمد مستنبط» و «فربد یداللهی» را هموار کرد. در طی سال‌ها تلاش برای فراگیری ساز تنبک، به دیگر سازهای کوبه‌ای هم‌چون دف و دایره، اودو (کوزه)، کاخُن، طبلا (ساز کوبه‌ای هندوستان)، هَندپَن (هنگ‌درام) و سازهای کوبه‌ای لاتین (غربی) روی می‌آورد؛ که می‌توان در فراگیری ساز دف و دایره به استادانش هم‌چون داریوش اسحاقی، آرش شرقی، محسن طاهرزاده و مسعود حبیبی اشاره کرد؛ در زمینه‌ی شناخت سازهای لاتین چون کاخُن، شاگردی استاد «حکیم لودین» از بزرگ‌ترین «پراکشنیست»ها و مدرسان سازهای کوبه‌ای لاتین را در کارنامه‌ی خود دارد. هم‌چنین فراگیری و آشنایی با ریتم‌ها و ساز کوبه‌ای «طبلا» را که از مهم‌ترین سازهای کوبه‌ای هندوستان به‌شمار می‌رود، نزد استاد خود «دَرشَن آنَند» فرامی‌گیرد.
ابوالفضل علی‌نیا، در کارنامه‌ی هنری خود حضور در جشنواره‌ها و اجراهای مهم کشوری را دارد. از برجسته‌ترین جشنواره‌ها می‌توان به جشنواره‌ی موسیقی فجر با گروه خسروان اشاره کرد. نیز، همکاری با گروه‌های مختلف و استادان موسیقی از جمله آرش کامور، وحید تاج، کیوان ساکت، گروه خسروان به سرپرستی احسان انوریان، گروه سروشان به سرپرستی آرش کامور اشاره نمود.
از سوی دیگر نوازندگی در آلبوم‌های «چنگ عشق» (منتشرشده در سال 1400) و آلبوم «ماه روشن» که به‌زودی منتشر خواهد شد، از دیگر فعالیت‌های این هنرمند برجسته‌ی کاشمری به‌حساب می‌آید.
به دیگر فعالیت‌های این هنرمند، می‌توان به سال‌ها تدریس سازهای کوبه‌ای در سطح شهرستان و استان اشاره نمود. آن‌چه امروز شاهد آن هستیم، این است که تمامی سازهای کوبه‌ای را به‌طور تخصصی به هنرجویان خود آموزش می‌دهد. هم‌چنین، باید اشاره کرد که کتاب آموزش «هنگ‌درام» از دیگر تألیفات این هنرمند است که به‌زودی منتشر خواهد شد.
آشنایی علی‌نیا با موسیقی دستگاهی ایرانی، سازهای ملودیک، آواز، از دیگر ظرفیّت‌های هنری این هنرمند محسوب می‌شود.
هنر سره و ناسره
یکی از معضلاتی که همواره هنرجویان و علاقه‌مندان به‌حوزه‌های هنری با آن مواجه‌اند، عدم شناخت افراد هنرمند اصلح و افرادی است که با اندک دانش هنری سعی در جذب هنرجو دارند. مدرسان موسیقی باید از سوی ورزات فرهنگ‌وارشاد اسلامی کارت صلاحیّت تدریس دریافت نمایند؛ که به این مهم البته کمتر توجه شده است. این اقدام باید از سوی انجمن موسیقی و یا اداره‌ی فرهنگ‌وارشاد شهرستان پیگیری شود و هنرمندان اصلح را رصد، حمایت و معرفی نماید. بی‌توجهی به این موضوع می‌تواند آینده‌ی هنری هنرجویان را تحت‌الشعاع قرار دهد. تا زمانی که پیگیری‌های لازم انجام شود، بهترین راه، شناخت و معرفی هنرمندانی است که از لحاظ سابقه‌ی هنری، اجرایی، آموزشی و تمامی فاکتورهای یک مربی یا استاد اصلح می‌تواند مؤثر واقع گردد.
باتوجه به این‌که روزهای فراغت تابستانی در حال فرارسیدن است، مخاطبان و علاقه‌مندان حوزه‌های هنری شهرستان باید در نظر داشته باشند که فرزندان خود را در کجا و با چه شرایطی ثبت‌نام نمایند. یکی از تبلیغات گسترده در حوزه‌ی موسیقی که جنبه‌ی تبلیغاتی و صرفاً تجاری دارد، نه ثمره‌ای هنری، این است که بعضی افراد سعی می‌کنند در تبلیغات خود «آموزش در مدت‌زمانی کوتاه» را به مخاطب القا نمایند. به‌عنوان مثال در یک آگهی جذب هنرجوی موسیقی دیدم که نوشته‌شده بود، فراگیری موسیقی در 10 جلسه!
این نکته‌ی مهم را در نظر داشته باشید که اصول برگزاری کلاس‌های استاندارد و تخصصی، در هفته یک‌جلسه است و 10 جلسه کلاس آموزشی معادل با یک ترم آموزشی محسوب می‌شود؛ در این 10 جلسه هم یک هنرجو به طور تخصصی و اصولی می‌تواند با اولیّات حوزه‌ی موسیقی آشنا شود. از این مهم نباید غافل بود که قرار نیست هنرجویی در 10 جلسه تبدیل به نوازنده‌ی حرفه‌ای و یا حتیٰ آماتور شود. این مهم را درباره‌ی آموزش به صورت تخصصی و علمی مطرح کرده‌ایم؛ باید در نظر داشت که بهترین نوع آموزش و تخصصی‌ترین سبک نوازندگی را می‌توان در آموزشگاه‌هایی که دارای مدرک معتبر از سوی وزارت ارشاد است، فراگرفت.
سطح هنری ترشیز
خوشبختانه در مقایسه با دهه‌های گذشته، باید بگوییم که با همّت کسانی که هنر و ارزش معنوی هنر برایشان دارای اهمیّت ویژه‌ای بوده، شاهد پیشرفت بیش از پیشی هستیم. این مهم تنها با تلاش خودِ هنرمندان انجام گرفته است که در ابتدا برای هنر و هم برای علاقه‌مندان هنر ارزش واقعی قائل بوده‌اند. از همین‌رو، سطح هنری کاشمر، هیچ نقطه‌ی مشترکی با گذشته‌ی هنری این منطقه ندارد و قابل مقایسه نیست.
.JPG)
نوشتن نظر:
ارسال پاسخ