در خراسان چه‌خبر است؟ در کاشمر چه‌خبر؟
در هفته‌های اخیر در شبکه‌های مجازی و رسانه‌ی ملی خبرهای متعددی از برگزاری جشنواره‌های مختلف در شهرهای خراسان منتشر شد. جشنواره‌ی انار در شهرستان بجستان، جشنواره‌ی زعفران در تربت‌حیدریه و آخرین اتفاق شگرف و مبارک، ثبت جهانی روستای «اصفهک» در فهرست آثار جهانی بود که علاقه‌مندان حوزه‌ی میراث‌فرهنگی و گردشگری را سر شوق آورد. اگر بخواهیم این فعالیت‌ها را با کاشمر و ترشیز در ترازوی مقایسه قرار دهیم، چه نتیجه‌ای حاصل خواهد شد؟
در چند سال اخیر هرچه بیشتر از میراث‌فرهنگی و گردشگری گفتیم و نوشتیم، فاصله‌مان بسیار دورتر و دست‌نیافتنی‌تر شد. دلیل عمده‌ای که باید برای شکست در برگزاری جشنواره‌ها و حوزه‌ی گردشگری بیان کرد، عدم شناخت کافی ظرفیّت‌های فرهنگی‌تاریخی منطقه است و از دیگر سو، دوری از هدف مورد نظر و توسل و تمسک به رویابافی و خیال‌پردازی در زمینه‌ی گردشگری است که دست یازیدن به شاخه‌ی سبز و تنومند گردشگری را دشوارتر می‌سازد.
اتحاد لازم است!
یکی از ارکان مهم برگزاری جشنواره یا یک رویداد مهم ایجاد اتحاد میان فعالان حوزه‌های مختلف گردشگری و صنایع‌دستی است. از رهگذری دیگر که بارها به آن اشاره شده است و گوش شنوایی برای این حرف‌ها یافت نشده، ایجاد بسترهای مناسب گردشگری است. راه‌های مواصلاتی، عدم وجود هتل استاندارد، مسافرخانه و مهمان‌پذیر به حد کفایت، زیرساخت‌های تفریحی، گردشگری، تاریخی، فرهنگی، معماری، غذایی و... هرکدام در جای خود نیازمند بررسی کارشناسانه است. ما هنوز پس از چند سال نوشتن درباره‌ی عدم وجود بازارچهی صنایع‌دستی دچار مشکل هستیم. این در صورتی است که نیاز مبرم امروز کاشمر به بازارچهی صنایع‌دستی بیش از هر زمان دیگری است.
بی‌تفاوتی به ثبت ملی رویدادها، نقص دیگری است که باید به آن توجه داشت. از ثبت ملی «سوهان کاشمر» و «سرو باغمزار» چند سال می‌گذرد و هنوز لوح‌های آن رونمایی نشده چه رسد به این‌که این موضوع، مقصود و منظور گردشگری منطقه شود.
حوزه‌ی کشاورزی ما در حال فراموشی است و ما چندان اعتنایی به آن نداریم. فصل انگور در این منطقه با تمام گستره‌ی فرهنگی و تاریخی‌اش، تنها به برگزاری جشنواره تاک‌پلو خلاصه شده است و دیگر توجهی به این حوزه‌ی کشاورزی نمی‌شود. این جشنواره هم تنها در یک نیمه‌ی روز برگزار می‌گردد و پس از آن کشاورزان می‌مانند و باغ‌های انگوری که نیازمند چیدن است. فصل انار، زعفران، بادام و تمام محصولاتی که می‌توان در این منطقه از آن‌ها یاد کرد، در جای خود مورد بی‌توجهی قرار گرفته است.
روستای اصفهک، تجلی هم‌بستگی و اتحاد
این روزها خبر ثبت جهانی شدن روستای اصفهک واقع در 38 کیلومتری طبس، دست‌به‌دست می‌شود و این اتفاق بسیار زیبا، موجی از خوش‌حالی و شعف را در میان علاقه‌مندان به‌وجود آورده است؛ اما خوش‌حالی من بیش و پیش از ثبت جهانی این روستاست. این روستا، در زلزله‌ی سال 1357 طبس ویران شد و مردم این روستا به‌اجبار آن‌جا را ترک کردند. سرنوشت محتوم این روستا، چیزی جز ویرانی و دیوارهای نیم‌ریخته نبود تا روزی مسیر این روستای ویرانه با حضور «فرامز پارسی» از معماران برجسته‌ی ایرانی عوض می‌شود. مردم این روستا تصمیم گرفتند تا دوباره زادگاهشان را احیاء کنند. این روستا جزو معدود روستاهایی است که به‌صورت مردمی و با مشارکت مردم و نیز سهامی از ویرانی نجات می‌یابد. بخش عمده‌ی توجه مردم روستا به آداب‌ورسوم و فرهنگ کهن روستای اصفهک است که این مهم، خود، روح تازه‌ای به اصفهک دمیده است. از سال 1393 که مراحل بازسازی و احیاء روستای اصفهک آغاز می‌شود و مردم موفق می‌شوند تا در سال 1395 اولین مجموعه‌ی بومگردی روستا را راه‌اندازی نمایند که همین موجب می‌گردد 25 نفر به‌طور مستقیم و 30 نفر به‌طور غیرمستقیم مشغول به کار شوند. توجه ویژه‌ی مردم روستای اصفهک بر این بوده که مسافران و گردشگران تجربه‌ای متفاوت از زندگی روستایی داشته باشند؛ از همین رو تصمیم گرفته‌اند برنامه‌هایشان را با تعهد به اهداف توسعه‌ی پایدار و حفاظت از محیط‌زیست پی بگیرند. از سوی دیگر با توجه به این موضوع مهم، اقدام به راه‌اندازی پژوهشکده‌ی خاک و نیز خانه‌ی صنایع‌دستی می‌نمایند که از دستاوردهای مهم مردم روستا به‌حساب می‌آید. در این مجموعه با توجه به تعهد به حفظ محیط‌زیست کمترین میزان مصرف پلاستیک را هم سرلوحه‌ی کاری خود ساخته‌اند.
غرض از بیان این مقایسه تنها یک‌چیز است و آن این‌که اتفاقات بزرگ فرهنگی در سایه‌ی هم‌بستگی و تعامل مردمی رخ می‌دهد نه در پیچ‌وتاب‌های اداری و طرح‌ها و ایده‌های سترون و دست‌نیافتنی!
رنجِ تاریخ و فرهنگ ترشیز
نبود تقویم فرهنگی‌تاریخی در منطقه‌ی ما یکی از معضلات مهم و جدی است که به آن توجه نمی‌شود. حوزه‌ی گردشگری نیز در سایه مانده است و از حدود شعار فراتر نمی‌رود. عدم بررسی‌ها و شناخت کامل ظرفیّت‌های منطقه از دیگر مشکلات عمده‌ی عدم توفیق ما در زمینه‌ی گردشگری است. این دیریابی، بعضی اقامتگاه‌ها را رفته‌رفته تبدیل به «کترینگ‌ها»ی غذاخوری خواهد کرد.
برای گردشگری تنها یک راه وجود و آن حرکت مستمر، شناخت، تولید محتوای تبلیغاتی، فرهنگ‌سازی در راه گردشگری با جدّیت و فراتر از شعارهای زیباست.
.jpg)
.JPG)
نوشتن نظر:
ارسال پاسخ