چرا رویه غلط اصلاح نمی شود

نگاهی به دور و برمان بیاندازیم. مسائل اجتماعی و یا اقتصادی یا فرهنگی را بررسی می کنیم می بینیم معمولا سخت ترین و پیچیده ترین راه حل را انتخاب شده است به قول معروف عادت کرده ایم که لقمه را دور بدهیم و به دهان بگذاریم . در مسیر انجام کار هم اگر ببینیم اشتباه می کنیم حاضر به عوض کردن روش مان نیستیم و باز عادت داریم خطاهایمان را بارها و بارها تکرار کنیم. گاهی فکر می کنم ممکن است تعمدی در انتخاب روشهای اشتباه باشد، شاید هم ما متوجه نیستیم و فکر می کنیم راه حل پیشنهادی مان بدیهی است و برایمان سوال پیش می آید که چرا این راه حل به فکر دیگران نرسیده و یا چرا از روشی که به فکر ما رسیده ، استفاده نکرده اند.

برای نمونه باید ذکر کنم که همیشه برایم این سوال مطرح بوده که چرا نباید از ظرفیت ها و یا پتانسیل موجود بومی در هر شهر و دیار برای رسیدن به اهداف اقتصاد مقاومتی استفاده کرد و چرا باید راه حل ها کلیشه ای و مشابه هم باشد. به عنوان مثال در روستاگردشی با مردم روستا که به صحبت می نشینم ابراز خوشحالی می کنند که به تازگی نانوایی در روستایشان دایر شده و برای ده نفر ایجاد شغل شده است از مردم می پرسم چرا شغل نانوایی برای مردم باید به عنوان کارآفرینی به حساب بیاید مگر مردم روستا بهترین نان ها را خودشان تهیه نمی کنند. آنها که خودشان هم گویا متوجه اشکال کار شده اند می گویند. می دانید بیشتر جوان های روستا مهاجرت کرده اند، مشاغل روستایی برای جوانان جذاب نیست و این گونه کارها تعدادی جوان را در روستا نگه می دارد. آمار جمعیت را که می پرسم بیشتر جمعیت را زنان مسن تشکیل داده اند . آیا یک نانوایی می تواند به معنای واقعی راه گشای مشکل جذب جوانان باشد. مردان روستا می گویند زمانی این روستا پرجمعیت ترین روستای منطقه بوده، چرا مهاجرت به شهر به عنوان یک امتیاز مثبت برای جوانان محسوب شده و باعث کاهش جمعیت روستا گردیده است؟

سوال این است آیا راه حلی عملی و غیر فانتزی برای توانمند سازی و استفاده از ظرفیت ها با توجه به تاکید بر اقتصاد مقاومتی در مناطق محروم و یا روستاها وجود نداشته است؟ ایا امکان استفاده از ظرفیت های بی بدیل این روستاها به نحو موثرتروجود نداشته است؟ امکان استفاده بهینه از مبالغ قابل توجه اعتبارات روستایی که هر سال برای اشتغال زایی روستاییان اختصاص می یابد تا چه حد وجود دارد؟ و بسیاری از سوالات دیگرکه می توان در این زمینه مطرح کرد.

اگر اقتصاد مقاومتی را به معنای اقتصاد درون زا و مبتنی بر الگوی بومی توسعه بدانیم قطعا تحقق اقتصاد مقاومتی از منطقه ای به منطقه ی دیگر متفاوت خواهد بود به عنوان مثال کاشمر ظرفیت و پتانسیل زیادی در زمینه تولید فرش دست بافت دارد و از طرف دیگر مردم کاشمر عادت دارند که با کاشت محصولات جالیزی در کوتاه مدت به درآمد مختصری دست یابند. تقویت قالی بافی در منطقه و حمایت های مادی و اجتماعی دراز مدت از قشر قالی بافان می تواند یک الگوی بومی موفق باشد. هدایت کشاورزان به سمت کاشت محصولات کم آب بر نیز از طرح های دیگری قابل اجرا در کاشمر است.

البته باید گفت این نظرات می تواند با استفاده از نظرات افراد نخبه و اهل فن در این زمینه تعدیل و یا کاربردی شود. منظور از بیان این نظرات این بود که راه حل های عملی دراز مدت باید برای تحقق اقتصاد مقاومتی در نظر گرفت.

نویسنده: محبوبه وزیری